Σαππόρο - Ιαπωνικό Εκπαιδευτικό Σύστημα

Πυγή Greece-Japan.com

---

Παρουσίαση του Πανεπιστήμιου του Σαππόρο (Sapporo Daigaku)
και του Ιαπωνικού Εκπαιδευτικού Συστήματος

Το πανεπιστήμιο του Σαππόρο βρίσκεται στο Χοκκάιντο, το βορειότερο από τα 4 κεντρικά νησιά, που αποτελούν την Ιαπωνία. Ιδρύθηκε το 1967 στο Σαππόρο, που είναι η πρωτεύουσα του Χοκκάιντο, στην περιοχή Νισιόκα. Είναι πανεπιστήμιο με άξονα τις ανθρωπιστικές σπουδές. Λειτουργεί και μεταπτυχιακό τμήμα, καθώς επίσης και διετές πανεπιστημιακό πρόγραμμα για γυναίκες. Είναι ιδιωτικό πανεπιστήμιο, και μαζί με το πανεπιστήμιο του Χοκκάιντο (το μόνο δημόσιο στο νησί) θεωρούνται από τα καλύτερα πανεπιστήμια στις ανθρωπιστικές σπουδες του Χοκκάιντο. (Αξίζει να σημειωθεί πως ακόμα και τα δημόσια πανεπιστήμια έχουν αρκετά υψηλά δίδακτρα)
Το πανεπιστήμιο απευθύνεται κυρίως σε Ιάπωνες φοιτητές, για αυτό και οι διαθέσιμες πληροφορίες στα αγγλικά ή σε άλλη ξένη γλώσσα είναι ελάχιστες. Δυστυχώς δεν είναι αναγνωρισμένο από το ΔΙΚΑΤΣΑ γεγονός που καθιστά δύσκολη οποιαδήποτε σχέση με την Ελλάδα. (Αντίθετα το πανεπιστήμιο του Χοκκάιντο είναι αναγνωρισμένο).

Στο πανεπιστήμιο του Σαππόρο φοιτούνε αρκετοί ξένοι φοιτητές, στη συντριπτική πλειοψηφία Κινέζοι και Κορεάτες. Υπάρχουν και μερικοί φοιτητές που έρχονται με προγράμματα ανταλλαγής φοιτητών από αγγλόφωνες χώρες (εκτός Ευρώπης κυρίως). Από Ελλάδα πρώτος φοιτητής έχω την τιμή να είμαι εγώ.
Το πανεπιστήμιο του Σαππόρο περιλαμβάνει τους παρακάτω προπτυχιακούς τομείς με τα αντίστοιχα μεταπτυχιακά τμήματα:
1. Οικονομικών
2. Ξένων γλωσσών (αγγλικά και ρωσικά)
3. Management
4. Νομικής
5. Πολιτισμού (Ιαπωνικής γλώσσας-Ιαπωνικού πολιτισμού και διαπολιτισμικών σπουδών)

Οι καθηγητές είναι κυρίως Ιάπωνες, αλλά υπάρχουν και καθηγητές από ασιατικές χώρες όπως η Κίνα και Κορέα, αλλά και από Ευρώπη ή Αμερική. Κατά κανόνα οι καθηγητές είναι πολύ ευγενικοί και συνεργάσιμοι. Τα μαθήματα γίνονται στα Ιαπωνικά και παρουσιάζουν μεγάλη ποικιλία. Διδάχθηκα μαθήματα όπως Ιαπωνική μυθολογία μέσα από πρωτότυπο κείμενο, ιαπωνική κουλτούρα, σχέσεις γλώσσας και ιδεολογίας με έμφαση την ιαπωνική πολιτική στη Μαντσουρία, μοντέρνα ιαπωνική λογοτεχνία, διαπολιτισμικές σπουδές(διάφορα θέματα) καθώς επίσης και αρχαία ελληνικά (με ερασμιακή προφορά!).

Ας ρίξουμε μια ματιά στα μεταπτυχιακά μαθήματα του τμήματος Πολιτισμού, έτσι όπως ήταν κατά το 2004.
1. Συγκριτική κοινωνιολογία
2. Συγκριτική μυθολογία
3. Πολιτιστικές ανταλλαγές στην Ανατολική Ασία
4. Ιστορία του πολιτισμού των συμβόλων
5. Πολιτισμός των σύμβολων
6. Σημειολογία του πολιτισμού
7. Πολιτισμικές σπουδές
8. Φιλοσοφία του πολιτισμού
9. Μοντέρνα και σύγχρονη ιστορία του Χοκκάιντο
10. Φυσική ιστορία του Χοκκάιντο
11. Πολιτισμός των μέσων μαζικής ενημέρωσης
12. Ευρασιατική αρχαιολογία
13. Πολιτισμοί τις Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής
14. Αγγλική και αμερικανική φιλολογία
15. Αρχαιολογία των Αϊνού (αυτόχθονες του Χοκκάιντο)
16. Πολιτισμός των Αϊνού
17. Αμερικανική κοινωνία
18. Διαπολιτισμική επικοινωνία
19. Οπτικός πολιτισμός
20. Προϊστορικός πολιτισμός της Okinawa
21. Πολιτισμός της μουσικής και του θεάτρου
22. Μοντέρνα και σύγχρονη ιαπωνική λογοτεχνία
23. Γλωσσολογία
24. Αρχαίοι πολιτισμοί
25. Πολιτισμός του σώματος
26. Εικονογραφία
27. Εθνογραφία του Ειρηνικού Ωκεανού
28. Μεσογειακός πολιτισμός
29. Κινεζική ιστορία
30. Μεσαιωνική ιαπωνική λογοτεχνία
31. Αρχαιολογία της νοτιοανατολικής Ασίας
32. Ιστορία των σχέσεων Ιαπωνίας-Κορέας
33. Ιαπωνική λογοτεχνία
34. Ιαπωνική γλώσσα
35. Ιαπωνική θρησκεία
36. Ιστορία της ιαπωνικής λογοτεχνίας
37. Ιστορία του ιαπωνικού πολιτισμού.

Μπορούμε να αντιληφθούμε πως η έρευνα στρέφεται κυρίως γύρω από τον πολιτισμό. Φυσικά το επίκεντρο είναι η Ιαπωνία, αλλά μελετούνται και άλλοι πολιτισμοί.

ΣΧΟΛΙΑ-ΚΡΙΣΕΙΣ-ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Για τον Έλληνα φοιτητή τα μαθήματα παρουσιάζουν τρομερό ενδιαφέρον (αλλά και ανάλογη δυσκολία). Ο χώρος της ανατολικής Ασίας παραμένει άγνωστος για το μέσο Έλληνα. Ουσιαστικά φαντάζει ως ένας διαφορετικός κόσμος. Η φοίτηση σε ένα ιαπωνικό πανεπιστήμιο και μάλιστα για ιαπωνικό πολιτισμό σίγουρα δεν είναι συνηθισμένο για τα ελληνικά δεδομένα. Φυσικά το μεγαλύτερο εμπόδιο για τον Έλληνα που θέλει να πραγματοποιήσει σπουδές στην Ιαπωνία παραμένει η γλώσσα. Η ιαπωνική γλώσσα φαντάζει υπερβολικά δύσκολη, κυρίως λόγο του γεγονότος ότι διαφέρει ριζικά στη γραφή, αλλά και ριζικά από άποψη λεξιλογίου και τρόπου έκφρασης. Ωστόσο, αν κάποιος σπάσει το φράγμα της προκατάληψης και ασχοληθεί σοβαρά με την Ιαπωνική γλώσσα θα καταλάβει πως είναι μια αρκετά απλή γλώσσα, χωρίς δυσκολίες στην προφορά. Η γραφή είναι σίγουρα απαιτητική, όμως δεν είναι όσο δύσκολη μπορεί να φαντάζει αρχικά. Οι φοιτητές από την Κίνα ή την Κορέα που έχουν γνώση των ιδεογραμμάτων, αφού τα περισσότερα είναι κοινά στις 3 χώρες έχουν μόνο να συνηθίσουν στην ιαπωνική προφορά και το συντακτικό. Για τον ευρωπαίο τα πράγματα είναι σαφώς πιο δύσκολα, όχι όμως ακατόρθωτα. Η χρήση του υπολογιστή καθιστά δυνατή τη συγγραφή κειμένου στα ιαπωνικά, αρκετά εύκολα και γρήγορα. Υπάρχουν πολλά βοηθήματα για την εκμάθηση της ιαπωνικής γλώσσας. Το πιο σπουδαίο είναι η εκτεταμένη χρήση φορητών ηλεκτρονικών λεξικών, ακόμα και από τους ίδιους τους Ιάπωνες.

ΙΑΠΩΝΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΥΣΤΗΜΑ Το ιαπωνικό εκπαιδευτικό σύστημα είναι διαρθρωμένο, όπως και το ελληνικό όσον αφορά τη διάρκεια των σπουδών, δηλαδή 6 χρόνια δημοτικό, 3 γυμνάσιο και 3 λύκειο. Το λύκειο δεν είναι υποχρεωτικό, όμως οι περισσότεροι ιάπωνες μαθητές συνεχίζουν τις σπουδές και σε λυκειακό επίπεδο. Αξίζει να σημειωθεί πως υπάρχουν δίδακτρα στο λύκειο, παρέχεται όμως σίτιση. Επίσης τα περισσότερα γυμνάσια και λύκεια διατηρούν σύστημα με κοινή σχολική ενδυμασία. Η ιαπωνική εκπαίδευση είναι αρκετά σφαιρική, καi δίνει ευκαιρία επιλογής μαθημάτων. Επίσης τα σχολικά βιβλία δεν είναι κοινά σε όλα τα σχολεία, όμως όλα τα σχολικά βιβλία έχουν έγκριση από το υπουργείο παιδείας. Μεγαλύτερο αρνητικό της ιαπωνικής εκπαίδευσης είναι ότι δε δίνει ευκαιρίες για συζήτηση και συχνά οι Ιάπωνες δυσκολεύονται να εκφράσουν προσωπική άποψη. Στα σχολεία, όπως και στα πανεπιστήμια λειτουργούν διάφορα αθλητικά ή ψυχαγωγικά τμήματα, όπου οι Ιάπωνες ξοδεύουν ένα μεγάλο μέρος της ζωής τους. Η επιτυχία κάποιου εκπαιδευτικού ιδρύματος σε μια αθλητική διοργάνωση αυξάνει το κύρος του ιδρύματος, σε μια σαφώς εμπορευματοποιημένη εκπαίδευση. Η εισαγωγή στο πανεπιστήμιο δε γίνεται με βάση το βαθμό του απολυτήριου, αλλά με εξετάσεις που διεξάγονται από τα ίδια τα πανεπιστήμια. Οι τελειόφοιτοι λυκείου μπορούν να δηλώσουν μέχρι 3 πανεπιστημιακές σχολές που επιθυμούν να ενταχθούν και κατόπιν να δώσουν τις ανάλογες εισαγωγικές εξετάσεις της εκάστοτε σχολής. Τα “καλά” πανεπιστήμια συνήθως έχουν μεγάλη δυσκολία στα θέματα εισαγωγής. Αντιθέτως, τα “μέτρια” πανεπιστήμια έχουν ευκολότερες εισαγωγικές εξετάσεις. Επίσης, η δυσκολία των θεμάτων μεγαλώνει όταν πρόκειται για πανεπιστήμια σε μεγάλα αστικά κέντρα (π.χ. Tokyo, Osaka, Kyoto ) ή για δημόσια πανεπιστήμια, που έχουν φτηνότερα δίδακτρα από τα ιδιωτικά. Σε περίπτωση αποτυχίας, οι τελειόφοιτοι μπορούν να ξαναδώσουν εξετάσεις, συνήθως κάνοντας ένα έτος προπαρασκευής σε κάποιο φροντιστήριο. Τα πανεπιστήμια έχουν διάρκεια φοίτησης 4 ετών, ωστόσο υπάρχουν και σχολές με διετή φοίτηση, κυρίως για τις νέες. Η εισαγωγή σε κάποιο καλό πανεπιστήμιο είναι πολύ δύσκολη. Δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε πως οι εξαντλημένοι τελειόφοιτοι λυκείου βρίσκουν την πανεπιστημιακή ζωή ως μια περίοδο ξεκούρασης, ανάμεσα στα μαθητικά χρόνια, και την επαγγελματική καριέρα που θα ακολουθήσει μετά την αποφοίτηση. Γενικά οι περισσότεροι Ιάπωνες φοιτητές είναι μάλλον αμελείς, και δεν έχουν κάποιο ιδιαίτερο ακαδημαϊκό ενδιαφέρον. Το μεγαλύτερο μέρος των φοιτητών κάνει κάποια υποαπασχόληση, για να αποκτήσει κάποια απαραίτητα χρήματα, τα οποία είτε θα πάνε στο πανεπιστήμιο ως δίδακτρα, είτε για τα προς το ζην. Αρκετές φορές βέβαια, υπάρχει και οικονομική υποστήριξη και από το σπίτι, και έτσι ο μόνος λόγος για υποαπασχόληση είναι για να έχουν περισσότερα χρήματα για διασκέδαση. Οι Ιάπωνες μετά την ενηλικίωσή τους ζούνε συνήθως μόνοι τους, πράγμα που αυξάνει τα έξοδα των νεαρών φοιτητών. Μετά την αποφοίτηση από το πανεπιστήμιο, η ανεύρεση εργασίας δεν είναι ιδιαίτερα δύσκολη, καθώς δεν υπάρχει πρόβλημα ανεργίας όπως στην Ελλάδα. Τις περισσότερες φορές η απασχόληση σε κάποια εργασία γίνεται με σύμβαση, που ανανεώνεται ανά τακτά χρονικά διαστήματα. Οι Ιάπωνες δε διστάζουν να παρατήσουν μια δουλειά αν δεν τους ικανοποιεί πλήρως. Δεν υπάρχει υποχρεωτική στράτευση, πράγμα που δεν εμποδίζει τη σταδιοδρομία των Ιαπώνων. Βέβαια υπάρχει έμμισθος επαγγελματικός στρατός για όποιον ενδιαφέρεται να ακολουθήσει στρατιωτική καριέρα. Στα σχολεία δεν υπάρχει μάθημα θρησκευτικών, για αυτό και οι Ιάπωνες δεν γνωρίζουν πολλά πράγματα περί θρησκείας. Η μόνη ξένη γλώσσα που διδάσκεται στα σχολεία είναι τα αγγλικά, τα αποτελέσματα όμως είναι απογοητευτικά, όχι μονο γιατί το μάθημα περιορίζεται στην εκμάθηση της γραμματικής μόνο, αλλά και γιατί οι Ιάπωνες δεν έχουν άμεση ανάγκη των αγγλικών. Οι περισσότεροι καθηγητές πανεπιστημίων στην Ιαπωνία δεν γνωρίζουν άλλη γλώσσα εκτός από τα Ιαπωνικά. Αυτό καθιστά δυσχερή την επαφή του ιαπωνικού επιστημονικού κόσμου με το εξωτερικό και αντιστρόφως. Επίσης, λόγω της δεδομένης γεωγραφικής απομόνωσης της Ιαπωνίας από τον υπόλοιπο κόσμο (και κυρίως το δυτικό) είναι δύσκολη η επαφή με άλλους λαούς. Οι Ιάπωνες είναι πάντα φιλικοί προς τους (λιγοστούς) ξένους, ειδικά αν πρόκειται για ξένους από μακρυνές χώρες. Αν και γνωρίζουν την ύπαρξη του λαμπρού ελληνικού πολιτισμού, φαίνεται πως δεν έχουν κάποια ουσιαστική γνώση. Δεν ήταν λίγες οι φορές που ρωτήθηκα τι γλώσσα μιλάμε στην Ελλάδα, ή ποια είναι η θρησκεία των Ελλήνων. Βέβαια, πιστεύω πως και των Ελλήνων η γνώση σχετικά με την Ιαπωνία είναι σαφώς περιορισμένη. Μπορεί να έχουν ιαπωνικά αυτοκίνητα ή μηχανάκια, ή να χρησιμοποιούν ηλεκτρικές συσκευές από την Ιαπωνία, όμως οι γνώσεις τους για την Ιαπωνία παραμένουν ελάχιστες. Και σίγουρα η Ιαπωνία δεν είναι μόνο ένας βιομηχανικός κολοσσός, είναι μια χώρα με τη δική της παράδοση και ιστορία και φυσικά το δικό της πολιτισμό.

---

Ο κ. Αθανάσιος Δρακάκης είναι μεταπτυχιακός φοιτητής του τμήματος κουλτούρας του Πανεπιστημίου του Sapporo στο Hokkaido. Είναι υπότροφος του Υπουργείου Παιδείας της Ιαπωνίας. Η ειδίκευσή του είναι "Ιαπωνική Θρησκεία" και είναι μαθητής του γνωστού Ιταλού ερευνητή Fabio Rambelli, που ειδικεύεται στον Ιαπωνικό Βουδισμό Μikkyo. Από το 2005 διαμένει στην περιοχή Nishioka, κοντά στο Sapporo Dome.
Γεννήθηκε στην Καβάλα το 1982 και έχει τελειώσει την Θεολογική Σχολή Θεσσαλονίκης (2004).


Copyright © 2001-2006 www.Greece-Japan.com